Inwestycje poczynione w polskim browarnictwie

Polska, będąc drugim producentem piwa w Unii Europejskiej, z ponad trzystoma działającymi browarami, ma silną pozycję na mapie piwnych krajów Europy. Pod względem innowacyjności, polski sektor piwowarski należy dziś do najnowocześniejszych na świecie i jednocześnie jest jedną z najbardziej innowacyjnych branż sektora spożywczego w Polsce.

Jak inwestowano w polskie browarnictwo

Po 1989 r. polska branża browarnicza przeszła intensywną modernizację. Najważniejsze inwestycje, zwłaszcza w pierwszych latach po transformacji, były finansowane przez międzynarodowe grupy piwowarskie. Bez zaangażowania zagranicznego kapitału nie byłby możliwy rozwój produkcji w latach 90. i modernizacja polskich zakładów. W 1994 r. holenderski Heineken International został głównym udziałowcem Browarów Żywiec. W 1996 r. duński Carlsberg Breweries został strategicznym akcjonariuszem browaru Okocim w Brzesku, a w 2001 r. firma połączyła browary Okocim, Bosman, Kasztelan i Piast w jedną grupę Carlsberg Okocim (obecnie Carlsberg Polska). W 2009 r. 100-procentowym właścicielem Kompanii Piwowarskiej został koncern SABMiller, który już wcześniej był strategicznym udziałowcem polskiego browaru.  W 2017 r., wskutek sprzedaży aktywów SABMiller, Kompania Piwowarska stała się częścią japońskiej grupy Asahi. W efekcie tych inwestycji branża piwowarska stała się jedną z najbardziej dokapitalizowanych w kraju.

Polski charakter branży

Sektor zachował jednak narodowy charakter i do dziś jest oparty przede wszystkim o polskie marki piwa. Fakt, że piwo jest warzone w Polsce, przez polskich pracowników i przede wszystkim z polskich surowców, a zyski są reinwestowane w kraju, odgrywa istotną rolę we wzmacnianiu polskiej gospodarki. Dodatkowo, rosnący eksport polskich marek piwa tworzy pozytywny obraz kraju za granicą. Co ważne, grupy piwowarskie inwestują w istniejące zakłady produkcyjne, a nie w otwieranie nowych. Dzięki temu browary, często bezpośrednio wywodzące się z firm o kilkusetletniej tradycji, kontynuują produkcję i są coraz nowocześniejsze oraz bardziej wydajne.

Mniejsi również inwestują

W modernizacji polskiego rynku udział miały też mniejsze międzynarodowe grupy, takie jak Brau Union, Holsten-Brauerei, Royal Unibrew czy Binding-Brauerei. Ich zaangażowanie było kluczowe dla małych browarów, które bez zagranicznych inwestorów mogłyby nie przetrwać pierwszych lat po transformacji. W ostatnich latach sektor piwowarski rozwija się jednak również dzięki zaangażowaniu rodzimego kapitału. Polskimi firmami są m.in. Browary Regionalne Jakubiak, Browar Fortuna, Browar Amber, Browar Kormoran i dziesiątki innych, mniejszych – niektóre z nich mają historię sięgającą średniowiecza, inne to zakłady wybudowane już po okresie transformacji ustrojowej.

Konkurencyjny rynek, wymagający konsumenci

W oparciu o fundament, którym są trzy największe grupy piwowarskie, rynek rozwinął się, odtworzyła się kultura picia piwa, a konsumenci stali się coraz bardziej wymagający. To wpłynęło na ponowną dywersyfikację rynku, na którym dziś dobrze radzą sobie zarówno duże grupy, jak i niewielkie browary rzemieślnicze. Kapitał polski i zagraniczny wspólnie prowadzą do rozwoju i dojrzewania rynku.

Inwestycje dzisiaj

Od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej zdecydowana większość inwestycji w branżę browarniczą w Polsce to reinwestycje zysków. Po dokapitalizowaniu i modernizacji produkcji browary są na tyle rentowne, że nie potrzebują już zastrzyków kapitału zza granicy, lecz są w stanie samodzielnie finansować swój rozwój.

Modernizacja polskiej branży piwowarskiej w liczbach:

• W latach 1995-2019 całkowita wartość inwestycji wyniosła 13 mld zł;
• 80 proc. nakładów w piwowarstwo było związanych z zakupem nowych maszyn i urządzeń;
• 20 proc. nakładów inwestycyjnych przypadło głównie na budynki i lokale;
• Inwestycje zagraniczne w branży browarniczej stanowiły niemal jedną piątą całego napływu kapitału do przemysłu spożywczego – w tym segmencie bardziej dofinansowany był jedynie przemysł tytoniowy;

• Wskutek inwestycji, wydajność pracy w branży piwowarskiej wzrosła prawie czterokrotnie z 1,1 tysięcy hektolitrów na zatrudnionego pracownika w 1995 r. do 4,2 tysięcy w 2019 r.

• W 2017 r. trzy największe grupy piwowarskie przeznaczyły na inwestycje 233,7 mln zł.  Środki te zostały wykorzystane m.in. na:
  • system do produkcji nowych opakowań zwrotnych,
  • przebudowę ujęcia wody,
  • nowe urządzenia chłodnicze,
  • modernizację infrastruktury związanej z procesem warzenia piwa,
  • rozbudowę infrastruktury technicznej,
  • projekty związane z bezpieczeństwem pracy, informatyzację.

Jak widać, inwestycje w branży były związane w przeważającej większości z modernizacją i poprawą efektywności procesu produkcyjnego, a nie z rozbudową browarów, czy budową nowych zakładów – choć to oczywiście również ma miejsce. W 2020 r. w Polsce działało łącznie 256 browarów stacjonarnych oraz 98 browarów kontraktowych. W budowie oraz planach na dzień 19 września 2020 r. było 58 browarów.